آلَن فابیَن موریس مارسِل دُلون (به فرانسوی: Alain Fabien Maurice Marcel Delon) (زادهٔ ۸ نوامبر ۱۹۳۵) بازیگر مشهور فرانسوی است. وی در طول زندگی حرفه‌ای خود با کارگردانان شناخته‌شده‌ای همچون لوکینو ویسکونتی، ژان-لوک گدار، ژان-پیر ملویل، میکل‌آنجلو آنتونیونی و لویی مال کار کرده‌است و افتخار دریافت جوایز معتبر سینمایی مانند جایزه سزار را داشته‌است.
زندگی‌نامه آلن دلون
آلَن دُلون در ۸ نوامبر ۱۹۳۵ در دهکده‌ای به نام «سو» (به فرانسوی: Sceaux) در حوالی پاریس به دنیا آمد. نام پدرش «فابیَن» و مادرش «ادیت» بود. زمانی که آلَن ۴ سال بیشتر نداشت پدر و مادرش از هم جدا شدند و به‌ناچار سرپرستی‌اش به خانواده‌ای دیگر واگذار شد. او در خانه‌ای رشد کرد که روبه‌روی یک زندان بود و آلن با بچه‌های نگهبان زندان هم‌بازی بود. پس از چند سال، پدر و مادرخوانده‌اش بر اثر حادثه‌ای کشته شدند و وی دوباره تحت سرپرستی مادرش، که با یک قصاب محلی ازدواج کرده بود، قرار گرفت. او در دوران کودکی به دوچرخه‌سواری، فوتبال و رفتن به سینما علاقهٔ وافری داشت. او دوران تحصیلی خود را در مدارس کاتولیک گذراند و از آنجا که پسر شلوغی بود چندین بار از مدرسه اخراج شد و در ۱۵ سالگی به‌کلی درس و تحصیل را ترک کرد. پس ناپدری‌اش به‌ناچار او را به مغازهٔ قصابی برد تا این حرفه را به او بیاموزد، اما آلن هیچ علاقه‌ای به این حرفه نداشت و در ۱۷ سالگی خانه را ترک کرد و به ارتش پیوست.
وی در ارتش در یگان تفنگداران دریایی به‌عنوان چترباز به خدمت ادامه داد و در سال ۱۹۵۴ در جنگ هند و چین حضور داشت. او دوران خدمت خود را در ارتش با اشتیاق ادامه داد. وی در مورد خاطراتش در آن زمان می‌گوید: «در آنجا دوستانی پیدا کردم، کسانی که با آنها حرف می‌زدم و به حرف‌هایم گوش می‌دادند».
آلن در ۱۹۵۶ از خدمت ترخیص شد و به‌عنوان باربر و سپس به‌عنوان پیش‌خدمت در کافه‌های مختلف پاریس به کار پرداخت. او درآمد ثابتی نداشت و مستقل از خانواده‌اش زندگی می‌کرد. طی همین مدت با بسیاری از بازیگران که در کافه‌های محل کارش رفت‌وآمد داشتند آشنا شد. یکی از بازیگران ژان کلود بریالی بود. آنهایی که دربارهٔ زندگی او تحقیق کرده‌اند می‌گویند که او با دنیای زیرزمینی جنایتکاران در ارتباط بوده و مدتی هم با آنها زندگی می‌کرد. این دو دوست در سال ۱۹۵۷ تصمیم گرفتند با هم به جشنوارهٔ فیلم کن بروند. این تصمیم، زندگی آلن را برای همیشه تغییر داد. آلن که یک آدم معمولی بود و هیچ‌گونه تجربهٔ بازیگری نداشت و آن شب هم با یک دست لباس کرایه‌ای به جشنواره رفته بود، پس از بازگشت از جشنواره به یک فوق‌ستاره تبدیل شد. چهرهٔ فوق‌العاده جذاب او در آن مجلس کاملاً سرآمدِ همگان بود و در آنجا بود که کارگردانان مختلف به سراغ او آمدند. او بیشتر در نقش دزد یا آدمکش اجیرشده بازی می‌کرد.
در دههٔ ۱۹۷۰، علاوه بر بازی در فیلم، دومین کمپانی تولید فیلم خود را تأسیس کرد و به جمع‌آوری ثروت پرداخت. وی دیگر یکی از ثروتمندان جهان بود و فیلم‌هایی که او تهیه می‌کرد با آرم AD بودند. او سپس یک شرکت هواپیمایی تأسیس کرد و بخشی از ثروت خود را در زمینهٔ موردعلاقه‌اش، یعنی جمع‌آوری آثار هنری و پرورش اسب‌های مسابقه، سرمایه‌گذاری کرد. گنجینهٔ شخصی او کم‌نظیر است و صاحب عتیقه‌هایی است که بسیاری از آنها در موزه‌ها به نمایش گذاشته شده‌است. او در دههٔ ۱۹۸۰ به سوئیس نقل مکان کرد تا بر عملکرد شرکتی که محصولاتش را به نام «آلن دلون» به فروش می‌رساند نظارت بهتری داشته باشد. دفتر این شرکت در شهر ژنو است.
زندگی خصوصی آلن دلون
اولین نامزد او «رومی اشنایدر (alain delon romy schneider)» بازیگر معروف بود که قبل از آنکه کارشان به ازدواج کشیده شود از هم جدا شدند. «آلن دلون» سپس در سال ۱۹۶۴ با «ناتالی کانوواس» ازدواج کرد و از او صاحب یک پسر به نام «آنتونی» شد. در سال ۱۹۶۹ این دو از هم جدا شدند.
اما یک حادثه مهم در زندگی آلن در سال ۱۹۶۸ به وقوع پیوست. در این سال جسد «استفن مارکوویچ» در گاراژ خانهٔ وی پیدا شد. شایعات حاکی از آن بود که آلن دلون وی را به دلیل علاقه به «ناتالی» کشته. به هر حال هیچ‌گاه زاویه تاریک آن قتل روشن نشد و آلن هم تبرئه شد. آنتونی در حال حاضر بازیگر سینما است اما هنوز نتوانسته مانند پدرش معروف شود. البته او تا حدی شبیه پدرش است اما مانند او جذابیت ندارد. خود دلون هم می‌گوید: «پسرم با من متفاوت است».
آلن دلون در سال ۱۹۸۷ در سن ۵۲ سالگی با یک مانکن هلندی به نام «رزالی وان بیرمن» ازدواج کرد و از او صاحب دختری به نام «آنوشکا» و پسری به نام «آلن فابیانی» شد و در سال ۲۰۰۲ این دو از هم جدا شدند. آلن در سال ۱۹۹۸ در فیلم «نیمه شانس» در کنار «ژان پل بلوموندو» بازی کرد و سپس اعلام بازنشستگی کرد و گفت: «من در اکثر فیلم‌هایی که بازی کرده‌ام یا دزد بوده‌ام یا پلیس، اما جالب این است که فرقی نمی‌کرده است که چه کاره بوده‌ام، در همهٔ فیلم‌ها تنها بوده‌ام. نمی‌دانم اما فکر می‌کنم کارگردان‌ها و حتی تماشاگران همیشه دوست دارند مرا تنها ببینند».
آلن دلون از سال ۱۹۹۹ در کشور سوییس ساکن است.
فیلم‌شناسی آلن دلون
وقتی زنی دخالت می‌کند
زیبا باش اما خفه شو
کریستین
زنان ضعیف هستند
راه جوانی
روکو و برادرانش
ظهر بنفش
The Joy of Living
عشق‌های مشهور
عشق در دریا
کسوف
Carom Shots
شیطان و ده فرمان
خانه شادی
هر شماره‌ای می‌تواند برنده باشد
پلنگ
لاله سیاه
L”Insoumis
رولز-رویس زرد
یک‌بار یک دزد
Is Paris Burning?
Texas Across the River
فرمانده گم شده
ماجراجویان
Diabolically Yours
سامورایی
ارواح مردگان
خداحافظ رفیق
دختری سوار بر موتورسیکلت
جف
دسته سیسیلی‌ها
استخر
The Love Mates
Easy, Down There!
بورسالینو
دایره سرخ
ترور تروتسکی
Fantasia chez les ploucs
آفتاب سرخ
بیوه کودرک
یک پلیس
اولین شب آرامش
معالجه با شوک
اسلحه بزرگ
عقرب
انبارهای سوخته
نسل اربابان
دو مرد در شهر
بورسالینو و شرکا.
سینه‌های یخی
زورو
کولی
داستان یک پلیس
بومرنگ
آرماگدون
آقای کلاین
مرد عجول
مرگ یک مرد فاسد
باند
توجه، بچه‌ها نگاهمان می‌کنند
کنکورد …فرودگاه ۷۹
پزشک
سه مرد برای کشتن
تهران ۴۳
For a Cop”s Hide
شوک
Le Battant
داستان ما
سوان عاشق
حرف یک پلیس
گذرگاه
پلیس خفته را بیدار نکن
ماشین رقص
موج نو
بازگشت کازانووا
Un crime
تدی خرسه
صد و یک شب
Le Jour et la nuit
نیمه شانس
بازیگران
فرانک ریوا
آستریکس در بازی‌های المپیک
Happy New Year, mothers!
آلن دلون در ایران
دلُن در ایران با صدای خسرو خسروشاهی شناخته شده است و تنها صدایی است که با استقبال سینماها روبرو شده است. البته در سال‌های دور زنده‌یاد کاووس دوستدار، منوچهر زمانی، محمود قنبری و ژرژ پطرسی نیز بجای او صحبت کرده‌اند که در دوبلهٔ مجدد آن آثار خسروشاهی حرف زده است.
منبع:بیوگرافی آلن دلون